Czym i jak bawią się nasze dzieci

Zabawa jest podstawową formą aktywności dziecka w wieku przedszkolnym i wpływa na jego wszechstronny rozwój.

Co to jest zabawa – jest to każda czynność podjęta przez dziecko dla samej przyjemności, bez względu na jej końcowy rezultat.
Zabawa kształci, gdyż właśnie dzięki niej dziecko:

- poszerza zakres wiadomości o otaczającym go świecie,
- doskonali swoja mowę,
- uczy się porównywać, segregować, klasyfikować,
- lepiej poznaje samego siebie,
- uczy się współpracować z rówieśnikami,
- próbuje podporządkowywać się normom i zasadom które obowiązują podczas zabaw,
- poznaje swoje możliwości.

Zabawa to nie tylko zabawa lalką czy samochodem. To rysowanie, malowanie, wycinanie, lepienie, konstruowanie różnych budowli z wykorzystaniem różnorodnych materiałów, to zainteresowanie dziecka książką czy ilustracją.

- dlatego zabawa przygotowuje dziecko
do podjęcia nauki pisania i czytania, - doskonali sprawność rąk,
- wyzwala w dziecku różne zainteresowania.

Coraz częściej dzieci w tym wieku podejmują zabawy tematyczne. Obserwując bawiące się tak dziecko możemy dowiedzieć się jakie ma zainteresowania, problemy, jaki stosunek do innych i do samego siebie. Tematyka takich zabaw jest różnorodna. W trakcie zabawy tematycznej dziecko odtwarza najczęściej zdarzenia, które nie dawno zaistniały w jego otoczeniu, to co działo się na podwórku, w domu czy przedszkolu. Coraz częściej jednak można zauważyć że dzieci nie potrafią się bawić. Spędzają bardzo dużo czasu spacerując z jednego kąta sali na drugi. Nawet zachęcane nie wykazuje inicjatywy czy kreatywności. Kiedy już uda im się zorganizować jakąś zabawę to jest to strzelanina, walka na miecze i bieganie itp. Jest to dla nas sygnał że dzieci mało czasu spędzają na „zdrowej” zabawie w domu. Najlepszą zabawką według większości dzieci jest niestety telewizor czy komputer. Telewizja i komputer wkroczył w nasze życie i niestety oprócz tego, że stał się źródłem informacji i rozrywki jest przyczyną wielu problemów. Dzieci w wieku przedszkolnym chętnie oglądają telewizję, spędzając wiele czasu przed odbiornikiem. Niestety niemal wszystkie dzieci oglądają nie tylko programy adresowane do nich, ale także wiele programów przeznaczonych dla dorosłych.

Przedmiotem zainteresowania przedszkolaków bardzo często są filmy niedozwolone dla dzieci ze względu na porę ich emisji oraz treść. Oglądając je dzieci stykają się z:
· przemocą,
· drastycznymi scenami,
· wulgaryzmami.

Niestety oglądając programy przeznaczone dla młodych widzów dzieci również mają kontakt z przemocą - w filmach rysunkowych. Zdarza się, że taki film zawiera od 17 do 30 scen agresji na godzinę (porównywalne programy dla dorosłych zawierają tylko 8 aktów agresji na godzinę).
Inne szkodliwe wpływy telewizji w wieku rozwój małego dziecka to:

· zaburzenia komunikacji, gdyż dialog z ekranem jest zawsze jednostronny (dziecko nie mówi, nie rozmawia, nie dyskutuje – tylko biernie siedzi i milczy)
· oderwanie od realnego życia poprzez wypełnianie go treściami telewizyjnymi ( nie ma czasu na przyjemne rzeczy, nie rysuje, nie słucha bajek opowiadanych przez rodziców)
· zniekształcenie wyobraźni i aktywności twórczej, gdyż gotowe rozwiązania zachęcają do odtwarzania, a nie tworzenia;
· wytwarzanie sztucznych potrzeb (reklamy telewizyjne);
· prowokacja do zachowań agresywnych, fobii, leków związanych z treściami oglądanych filmów i programów.

Ciągłe wpatrywanie się w ekran telewizyjny może ujemnie wpływać:
- na wzrok dziecka, ponieważ każdy telewizor emituje promieniowanie zawierające dawkę promieni szkodliwych dla organizmu.
- ogranicza czas przeznaczony na zabawy i gry ruchowe oraz przebywanie na świeżym powietrzu, co z kolei stwarza niebezpieczeństwo pojawienia się różnych stanów chorobowych układu kostnego, pojawienia się wad postawy dzieci.
- sceny przemocy i grozy (o których wcześniej wspomniałam) pojawiające się w niektórych programach powodują poczucie lęku, zaburzenia snu, bóle głowy, nadpobudliwość, płacz, gniew a czasami czyny naśladowcze.
Przedstawione powyżej negatywne wpływy TV wskazywałyby na to, ze dzieci nie powinny mieć do niej dostępu. Jednak oglądanie telewizji przez dzieci przedszkolne stało się faktem już wiele lat temu więc chociaż pamiętajmy!

· dobór programów telewizyjnych musi być kontrolowany, a więc program powinien być dostosowany do możliwości intelektualnych i emocjonalnych dziecka, również ważna jest pora oglądania i czas spędzony przed odbiornikiem;
· obejrzane programy powinny być omówione i wykorzystane w pracy wychowawczej i dydaktycznej z dzieckiem w domu i przedszkolu;
· oglądanie telewizji przez dzieci musi odbywać się przy pełnym zachowaniu higieny i uwzględnieniu właściwości psychiki małych dzieci.
Wiadomo, że dzieci i tak oglądają telewizję. Skoro nie da się jej wyeliminować z życia dzieci, wskażmy im co mają oglądać i czuwajmy nad tym, aby treść oglądanych programów i przekazane w nich wiadomości i pomysły nie poszły na marne, ale by zostały wykorzystane ku zadowoleniu i pożytkowi dzieci. Ważną sprawą jest przyzwyczajenie dzieci do tego, że mogą oglądać programy wybrane z rodzicami, a więc przede wszystkim programy dziecięce, a nie wszystko, co nadaje telewizja.

Justyna Niedbała
Wychowawczyni gr. III